زبان محلی مردم قشم جزیرتی است که ترکیبی از گویشهای ایرانی از جمله لارستان، بندری، مینابی، عربی و برخی از زبانهای هندی، زنگبار و حبشی آفریقایی، انگلیسی و پرتغالی است. مردم محلی لارَک به زبان کُمزاری تکلم میکنند که امروزه در حدود ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ نفر هستند. این نیز توسط کمزاریها در ساحل کمزار شبه جزیره موساندام در شمال عمان صحبت میشود. این تنها زبان ایرانی است که به طور انحصاری در شبه جزیره عربستان نیز در بین مردم تکلم میشود.
استفاده از گویش محلی یکی از جاذبه مهم گردشگری و فرهنگی محسوب میشود که این مهم در قشم مغفول مانده و برای آشنایی گردشگران با آن تاکنون فعالیتی انجام نشدهاست.
گویش کِشمی یا به قول امروزیها قشمی در تقسیم بندی گویشها زیر مجموعه گویش بندری است؛ البته گویش بندری خود به گویش مینابی، لاری، جزیرتی، فینی و غیر آن تقسیم میشود.
کارکنان اقامتگاههای محلی جزیره باید با رعایت گویش قشمی، توجه گردشگران را بیش از گذشته به این مساله جلب کنند.
بنا بر بررسیهای علمی صورت گرفته بوسیله پژوهشگران زبانشناس، گویش کشمی بازمانده زبان پهلوی ساسانی(پارسیک) است.
درباره پیشینه واژههای کشمی باید گفت که برخی واژگان مثل «چوک» به معنی پسربچه یا «دُخت» به معنی دختر از واژگان اصیل دوره ساسانی است که در دوران پیش از اسلام استفاده میشد.
«اِستَک» به معنی هسته، «اِشکوم» به معنی شکم ، «گِمیز» به معنی ادرار و «پَروِند» (نوعی کمربند در بالا رفتن از درخت خرما) از دیگر واژگان باستانی است که امروزه در گفتگوی اهالی جزیره قشم میتوان شنید.
افعال در گویش قشمی مانند فارسی ۶ صیغه دارد که در همه مصدرهای فعلی به کار برده میشود. نشانه مصدر در این گویش «-ِن» است که به ماده فعل افزوده میشود؛ مانند «هوندِن» به معنای آمدن.